Stemmingswisselingen

Stemmingswisselingen zijn een van de meest voorkomende symptomen tijdens de overgang.
Deze kunnen gedurende een langere periode en in verschillende vormen voorkomen. Schommelende hormoonspiegels tijdens de overgang is een van de oorzaken hiervan.

Stemmingswisselingen tijdens de overgang

Dertig tot 40% van de vrouwen heeft tijdens de overgang te maken met stemmingswisselingen en depressieve stemmingen. Ze komen in het algemeen vaker voor bij vrouwen, ongeveer tweemaal zo vaak als bij mannen. Vermoed wordt dat er twee belangrijke redenen zijn waarom deze verschijnselen tijdens de overgang optreden:

Ten eerste spelen veranderende leefomstandigheden hier een belangrijke rol in. In deze levensfase merken vrouwen vaak de eerste tekenen van veroudering, het lichaam verandert en de vruchtbaarheid neemt af. De kinderen gaan het huis uit en de relatie wordt soms op de proef gesteld. Vrouwen voelen zich in deze fase vaak minder ‘nuttig’, wat tot sombere gevoelens kan leiden. Soms worden ook in deze fase de ouders ziek, hebben ze verzorging nodig of overlijden ze. En ook op het werk worden de eisen niet minder.

De tweede reden hangt samen met schommelende hormoonspiegels. Tijdens de overgang daalt geleidelijk aan de productie van oestrogeen en progesteron, de hormonen die voor de eisprong en menstruatie zorgen. Daarnaast schommelen de niveaus van deze hormonen ten opzichte van elkaar in deze periode. Dit zorgt voor een soort domino-effect wat er onder meer toe leidt dat neurotransmitters als serotonine en noradrenaline gaan dalen. Omdat serotonine invloed heeft op slaap, emoties, zelfvertrouwen, libido en eetlust, worden de effecten hiervan vaak op deze gebieden gemerkt. Ook de lichaamstemperatuur wordt onder andere door serotonine gereguleerd. Tijdens de overgang merk je dit bijvoorbeeld door het optreden van opvliegers. De hormoonschommelingen kunnen verder ook leiden tot stemmingswisselingen en depressieve stemmingen.

MenoKennis: hoe de biochemie ons gelukkig maakt

Naast dopamine, dat bekend staat als ons ‘beloningshormoon’, beschikt ons lichaam over een heel arsenaal aan boodschapperstoffen (neurotransmitters), die ervoor zorgen dat we ons fijn en gelukkig voelen.

Twee daarvan zijn:

Serotonine: ons gelukshormoon

Noradrenaline: ons actie-hormoon

Serotonine bevordert gevoelens van geluk, innerlijke rust en tevredenheid. Bij een klassieke depressie is er vaak sprake van lage serotoninegehaltes. Dit kan onder andere leiden tot een sombere stemming en gebrek aan interesse in activiteiten of sociale interactie.

Noradrenaline is chemisch nauw verwant aan het stresshormoon adrenaline. Beide stoffen zorgen dat we activeer worden, ons mentaal scherper voelen en meer brandstof hebben om onze doelen te bereiken. Wanneer we een tekort aan noradrenaline hebben merken we vaak dat we ons lusteloos en minder gemotiveerd voelen. Ook dit zijn typische kenmerken van een klassieke depressie.

Bij milde klachten kan er overwogen worden om preparaten met sint-janskruid te proberen. Bij innerlijke onrust en om de nachtrust te ondersteunen kunnen ook lavendel, passiebloem, valeriaan, hop of citroenmelisse helpen.

Mochten deze zelfzorgmiddelen niet voldoende helpen, dan kan een gesprek met de huisarts zinvol zijn.

Tips:

  • Regelmatige beweging in de frisse buitenlucht zorgt voor meer vitaliteit en helpt om je gelukkiger te voelen. Naast het verbeteren van je energieniveau, zorgt vaker bewegen er ook voor dat je lekkerder in je vel voelt, mentaal gezonder wordt en een beter humeur hebt.
  • Simpele suikers zoals glucose, suiker en witmeelproducten zoals brood, pasta en rijst worden snel afgebroken en zorgen daarom voor snelle pieken en dalen in de bloedbaan. Deze kun je daarom beter vermijden. Wanneer de bloedsuikerspiegel namelijk veel en snel wisselt, kan dat het humeur beïnvloeden.
  • Kies voor gezonde, gevarieerde voeding met voldoende groente en fruit. Neem ook voldoende magnesiumrijke voeding. Magnesium is vooral aanwezig in volkoren brood en graanproducten, pure chocola, groente, noten, melkproducten en vlees. Dit draagt bij aan een evenwichtige, rustige stemming en ondersteunt het energieniveau.
  • Multi-tasking levert vaak meer stress op en kost uiteindelijk ook meer tijd dan wanneer je je op een taak tegelijk richt. Door je op een enkele taak te concentreren werk je effectiever, en ervaar je meer plezier en minder spanning. Ook dit zal helpen om je stemming te verbeteren.